Planten die uit zichzelf groeien
Een tuin is de verwezenlijking van een droom. Klaterende fonteinen
in het dorre landschap van Perzië en Andalusië. Wilde bloementuinen als
reactie op de agrarische kaalslag in de tweede helft van de vorige
eeuw. Eigenlijk heeft Henk Gerritsen zich nooit een tuinier gevoeld.
Hij was in de allereerste plaats een natuurliefhebber. Onder de
eeuwenoude eikenbomen van Schuinesloot ligt een paradijsje waar alle
planten
uit zichzelf lijken te groeien.
Moeiteloos kon hij zich zijn eerste reis door de Alpen voor de geest halen: Hoe hij met zijn neus tegen de ruit van de trein ten zuiden van Zürich de ontzagwekkende bergen had zien opdoemen die almaar hoger werden. En hoe hij vanuit de voortdenderende trein de prachtigste hellingen vol oranje lelies en affodillen voorbij had zien flitsen.
In zijn jonge jaren was hij als langharige hippie naar Afghanistan gelift. Op die liftreis naar Afghanistan had hij de mooist denkbare dovenetel gezien. Een dovenetel met grote, bruinrode bloemen. Je ziet het voor je. Een jonge Hollander langs de weg, in de hitte van de middag, wachtend op een auto die hem weer een stukje verder zou willen brengen, en die de wereld even vergeet bij de aanblik van zoveel ‘schoonheid’ langs de weg.
In Schuinesloot is hij in de jaren tachtig begonnen als tuinier, wat hij natuurlijk in de verste verte niet was. In de tuin rond het ouderlijk huis van zijn vriend en levenspartner Anton begon het Priona-experiment: de creatie van een droombeeld gebaseerd op natuurbeelden en passende combinaties van planten. Zijn poging om de emotie die hij zo vaak in de natuur had gevoeld, op te roepen binnen de grenzen van een tuin.
Oase
Op een donderdag in mei rijden we naar Schuinesloot. Bij de ingang luiden we de bel onder een oude eikenboom. Wachtend in de stilte realiseer je je als bezoeker wat een oase je op het punt staat te betreden. Een paradijsje in kaalgeslagen landbouwgebied.
De eikenboom stond er al toen Henk Gerritsen hier voor het eerst kwam. Onder de indruk als hij was van de vogelconcerten en de opvallende magie van de plek vol eeuwenoude eiken. De oudste bomen in de wijde omtrek. Gespaard gebleven voor de bulldozers van de ruilverkaveling. Een toevluchtsoord voor vogels.
Hier bracht hij de planten naartoe die hem op zijn reizen hadden
bekoord. En hier ontdekte hij met vallen en opstaan hoe moeilijk de
betovering van de natuur is na te bouwen.
Fietstocht
Lopend door de Priona Tuinen schiet me het verhaal van trainer/coach Mirjam van Zweden te binnen. Het verhaal van een fietstocht die zij ooit maakte met een vriendin. Een dagje uit. “Eindelijk hadden we dit dagje kunnen regelen; eindelijk was het ervan gekomen. We waren met onze fiets op de trein naar Limburg gestapt, om daar een mooie fietstocht te maken. Maar nog maar net op weg krijg ik een lekke band.�
Zij en haar vriendin hebben het er later nog vaak over gehad. “Hoe verbijsterd mijn vriendin was over mijn boosheid en mijn geklaag over een fietstocht die zo mooi had kunnen zijn. Nu was alles verpest. Er was niets meer aan. We zouden de tocht niet meer op de geplande wijze uit kunnen fietsen. En ik vond dat de pech ons niet toekwam. Ik mopperde erop los en bleef me maar opwinden over deze onverdiende tegenslag.�
Wat een schitterende parallel tussen leven en tuin. De droom van de fietser lijkt immers zo heel veel op de manier waarop de tuinier binnen zijn tuin zijn lang gekoesterde dromen najaagt en moppert over al even onterechte tegenslag. In de tuin van ons leven gaan we allemaal – tuinier en niet-tuinier – problemen te lijf en proberen we het leven in het gareel te houden.
“En er wordt heel wat
afgemopperd in
tuinenland,� zegt Henk Gerritsen dan. Elke tuinier heeft zijn eigen
demonen. Ook al
dragen die demonen binnen de hekken van een tuin niet de naam van
‘lekke band’,
maar van ‘droogte’, ‘beestjes’, ‘schimmels’, ‘woekerende onkruiden’,
‘sterfte’...
