Jan
Rotmans over
dwarsdenkers, friskijkers,
grenzeloos
denken,
de
behoefte
aan
menslievende zorg
en de
systeemcrisis van onze tijd
“In alle
discussies waar ik aan deelneem, nu ook weer de energiediscussie, gaat
het over techniek. Het gaat nooit over onszelf. We denken dat de
techniek ons uit de brand zal helpen. Maar wijzelf moeten veranderen.”
“Geef mij
vijf dwarsdenkende, friskijkende bestuurders en we kunnen een revolutie
beginnen.”
Voor Jan
Rotmans staat het als een paal boven water. We leven niet in een
tijdperk van verandering, maar we beleven momenteel een verandering van
tijdperk. De maatschappij zoals we die de afgelopen dertig jaar hebben
leren kennen, zal plaatsmaken voor iets nieuws. Een nieuwe samenleving,
vermoedt Rotmans, waarin de mens weer centraal zal komen te staan. Soms
snapt de hoogleraar Transities aan de Erasmus Universiteit niet dat de
omwenteling niet al veel sneller gaat. Een gesprek aan de Kralingse
Plas over kantelaars, friskijkers, dwarsdenkers en een mogelijke
opstand in de zorg. “Niemand wil efficiënt behandeld worden.”
Jan
Rotmans: In het oog van de orkaan:
Nederland in transitie, 2012. €29,95. Link
Boeken
“Wie
over twintig nog zo’n fastfood hamburger eet, is net zo’n paria als je
nu bent als roker.”
“Eigenlijk
ben ik
best trots op die verschuiving van water controleren naar
water de ruimte geven. Niet langer water bestrijden, maar samen met
water optrekken.”
"Auto's
zoals we die nu kennen, bestaan straks niet meer. En waarom
zouden we een gebouw niet op de gewenste verdieping binnengaan?
Er is nu al een prototype van een vliegende auto.”
“De
komende 10 jaar wordt een cruciale periode in de omslag naar een ander
type samenleving. Krachten en tegenkrachten gaan zich op grote schaal
mobiliseren. Maar daarna begint het pas echt.”
Theatermaakster Dette
Glashouwer over de verwerking van haar persoonlijke financiële crisis
Interview
Dette Glashouwer
‘In
mijn beker zit steeds meer avontuur´
Dette Glashouwer, een gelauwerde theatermaakster, maakte eenentwintig
jaar deel uit van de mimesuccesvolle theatergroep Suver Nuver. In 2008,
aan het begin van de financiële crisis, komt zij zonder inkomen te
zitten, omdat de subsidie opeens wordt stopgezet. Een ervaring die
allerlei angsten bij haar oproept, maar haar ook aanzet om zichzelf
onder de loep te nemen en op een heel andere manier theater te gaan
maken. Geld dat er eerst bijna als vanzelfsprekend was en dat ze nu
opeens blijkt te ontberen, blijkt daar een belangrijk onderwerp in te
worden. Van ‘taboe’ werd geld tot een onderwerp van onderzoek: ‘Wat
doet geld eigenlijk met ons? Wat doet geld met mij?’
Haar eerste ervaring
met geld kreeg Dette toen haar zusje kwam vertellen dat zij geen
kwartje, maar een dubbeltje zakgeld had gekregen. En een kwartje was
groter. “Mijn relatie tot geld is niet meer zo onbezorgd als die eens
was. Ik onderzoek wat geld met mij doet. Alsof ik een vergeten
rommelzolder aan het opruimen ben.”
Over
Dette’s Amerika-reis maakte filmmaker Pieter Verhoeff een roadmovie (Fier Fan Hus Alline) die
geselecteerd werd voor het Nederlands Filmfestival 2013, categorie korte documentaire.
Interview
met de 97-jarige Jacque Fresco over zijn wereld van overvloed, zonder
geld
Een
verbijsterend toekomstvisioen
In het
slechtste geval noemt men hem een charlatan, utopist of
excentriekeling, in het gunstigste een visionair, futurist en idealist.
De inmiddels 97-jarige Amerikaan is het grootste deel van zijn leven
beziggeweest om onze leefomgeving en cultuur te hervormen. Dat doet hij
niet alleen met woorden, Jacque Fresco bouwt letterlijk aan de wereld
van morgen. Een wereld zonder geld welteverstaan: “Geld werkt alleen in
een wereld waar schaarste heerst. Hier heerst geen schaarste.” Viola
Robbemondt interviewde Fresco via een Skype beeldverbinding.
Peet Veerbeek over zijn
zoektocht naar een eerlijk alternatief
Van
optiebeurs
naar
BioThee
Voor VA-lezers is Peet Veerbeek een onmisbare schakel op het moment dat
ze een dvd bestellen. Elke dvd uit de webwinkel van Vruchtbare Aarde
wordt vanuit Peets bedrijf ‘BioThee’ in Zutphen
verzonden. Inwoners van
Zutphen herinneren zich mogelijk nog zijn antiquariaat. Nog wat langer
geleden werkte hij op de Amsterdamse Optiebeurs. Tot hij daar tot het
inzicht kwam dat het echt anders moest. Ons huidige financiële stelsel
maakt teveel slachtoffers. Tegenwoordig zet hij zich in voor een
economie zoals die volgens hem bedoeld is, namelijk voor het welzijn
van alle mensen. Een gesprek.
Wilt
u geattendeerd
worden op nieuwe blog-berichten?
In de rechter kolom van ons blog kunt u uw mailadres achterlaten. U
krijgt dan een berichtje per mail als er iets nieuws is geplaatst.
Griekse dorpspleinen
en
andere verhalen
“Het
paradijs is de staat van mens-zijn waarin we niet langer behoefte
hebben aan alle dingen waarvoor we nu dag in dag uit moeten werken,”
aldus de Tsjechische econoom Tomáš Sedláček, in zijn jonge
jaren
adviseur van de bevlogen Tsjechische dichterpresident Václav Havel. Een
rustgevende bespiegeling over Griekse platanen op dorpspleinen,
aubergines, voldoening en jonge vrouwelijke uitvinders.
“Mensen
denken altijd,” aldus Woody Allen, “dat je een script bewust construeert. Maar zo werkt
het niet. Een tekstregel komt voort uit het onderbewuste.”
Ann
ontwierp een zaklantaarn die het altijd doet, omdat hij zijn energie
haalt uit de warmte van de hand die hem vasthoudt: “We hebben allemaal
onze eigen maar desalniettemin belangrijke rol te spelen in deze
wereld!”
“Ik
zal je zeggen hoe je een genie herkent,” zegt Freeman Dysons zoon,
kijkend naar zijn 90-jarige vader. “Een genie is als kind een
volwassene en als volwassene een kind.”
Lidewij
van Wilgen volgde haar droom: “We hebben sinds vijf jaar geen enkele
insecticide meer hoeven te gebruiken; er komen weer genoeg spinnetjes
in de wijngaard voor om de schadelijke insecten aan te kunnen.”
Een glas vers
geperst wortelsap in eigen keuken? Wonderlijk toch hoe verschillend het
resultaat kon zijn. Soms goddelijk zoet en rijk van smaak; soms
onaangenaam scherp en bitter.
Goddelijk
zoet?
Begin
jaren negentig organiseerde Vruchtbare
Aarde een blindproeverij met medewerking van de onlangs
overleden culinair journalist Johannes van Dam, aangevuld met Hans
Levelt (de toenmalige directeur van Simon Levelt kofie en thee) en kok
Egon Hanfstingl. Vraag: hoe krijgen consument en producent
meer greep op kwaliteit? De peen die we drie
maanden later weggerot in de koelcel aantroffen, bleek Johannes van Dam
overigens al bij de proeverij niet eens in zijn soep te willen hebben:
een ’6-’ (let op het minteken!). Het hele verhaal
teruglezen, klik op onderstaande link.
Het
was op één van die fraaie nazomerdagen, eind augustus. Er hing een
vleugje melancholie in de lucht... Frans Olofsen is bioloog, docent,
coach en schrijver. In zijn columns kijkt hij over grenzen heen, denkt
andersom, stulpt fenomenen binnenstebuiten en laat nieuwsgierig licht
schijnen op het bijzondere en doodgewone. Een column over damherten,
wolven en herlevende mythen.
Spierpijn, spanningen, spit of andere kwalen? Een
ayurveda-massage doet vaak wonderen! Zo zegt Marjan van Duin, Ayurveda
therapeut. Van Groningen tot Maastricht komt zij met haar blauwe busje
aan huis
haar werk doen. Een draagbare massagetafel, oliën, kruiden,
dieetadviezen, het
komt allemaal met haar mee. Tuinontwerp of advies? Het kan
allemaal in één moeite mee. Kijk op haar
website!!
TOBASKI
op het platteland
Zet haar in een
trein,
vliegtuig of riksha, en ze is gelukkig. Het liefst wil ze voelen hoe de
mensen die ze op haar reizen tegenkomt zich onderling verhouden, hoe ze
zijn, hoe ze eten, hoe ze met hun kinderen/ouders omgaan. “Ik zit
liever in een bush-taxi met de lokale bevolking en een triplexkist op
het dak dan met een verrekijker in een jeep om naar vogeltjes te
kijken.” Tuinontwerpster, reizigster, ayurveda-therapeute Marjan van
Duin schrijft haar columns on the road. Deze keer: Gambia. “Bij het
licht van een kaarsje doe ik mijn Afrikaanse gewaad aan en hoor buiten
mijn raampje (met zowaar horregaas ervoor), het slif slif van slippers
in het zand en het geritsel van kleren.”
Marjet Maks:De
zucht van de Moor, 2013, PMA.
204 pagina's.
€16,50 (boek) / €9,50
(e-boek)
ISBN:978-90-78840473
ISBN e-boek:978-90-78840602
(pdf met
Adobe DRM)
ISBN e-boek:978-90-78840626
(epub met Adobe DRM)
NUR:342.
“Alles
begint met een wens,” zei Marinus Knoope in de vorige editie van
Vruchtbare Aarde (4-2013). Mooi, dacht Marjet Maks bij lezing. “Want
zonder wens geen doel, en zonder doel geen leven.” Vijftien jaar
geleden verkeerde haar bedrijf Tuinatelier in Utrecht in een impasse.
“Wat wil je dan?” had haar compagnon al meermalen gevraagd. “En de
laatste keer had haar stem een radeloze ondertoon gekregen.”
In haar
nieuwste column vertelt Marjet hoe ze haar wens realiseerde door het
schrijven van een boek, getiteld: De
zucht van de Moor, een historische roman, die zich afspeelt in
de streek waar ze uiteindelijk terecht kwam, Las Alpujarras.”
Na
haar wandeling door prachtig heuvelgebied met bloeiende weiden,
boomgaarden en bosjes en haar verkenning van de veelzijdige ecologische
gemeenschap ‘Ecolonie’ keert terug naar huis en snuffelt in alle
boekenkasten. “Ik kreeg er steeds meer plezier in om een zo mooi
mogelijke kinderboekencollectie samen te stellen.” Denk aan verhalen
van Paul Biegel of aan oude drukken van De Geheime Tuin van Frances
Burnett – van voor de geïllustreerde uitgave.
Bardsongs:
De film Bardsongs van Sander
Francken is vanaf dinsdag 30 juli opgenomen in de webwinkel van Vruchtbare Aarde.
Normaalgesproken werken we uit principe niet met 95-cents of
99-cents-bedragen. Maar € 14,95 is in dit geval de officiële prijs. (€14,95
- Nederlands ondertiteld). Vanaf
dinsdag 30 juli 2013 in VA's Webwinkel »
Monsieur Lazhar:
In de aanloop naar de Oscar-uitreiking hield het Vlaamse magazine Humo Monsieur Lazhar voor een stille
kanshebber. ‘De leraar en zijn klasje zitten vanaf nu op de eerste rij
in onze ziel.’ Het publiek van het Rotterdamse Filmfestival koos
Monsieur Lazhar tot zijn favoriet. Trouw memoreert hoe deze ‘milde,
menselijke’ film de liefde tussen leraar en leerling in het moderne
onderwijs weer naar boven haalt: ‘Platonisch uiteraard, maar daarom
niet minder dierbaar en vruchtbaar.’ (€14
- Nederlands ondertiteld). Sinds
juli 2013 in VA's Webwinkel »
¡Vivan las Antipodas!: Viktor Kossakovsky raakte geboeid
door de vraag waar je uitkomt als je een tunnel zou graven door de
aardbol. Hij filmde vier plekken die elkaars geografische tegenpolen
zijn. We zien brugwachters in Argentinië die met toewijding hun brug
onderhouden, genietend van de zon, weersvoorspellingen doornemend,
afgaand op hoe een kikker kwaakt. Aan de andere kant van de aardbol
stuiten we op de heksenketel in Sjanghai. Cinema in zijn meest pure
vorm. (€
14, Nederlands ondertiteld). Sinds
juli 2013 in VA's Webwinkel »
Human Resources
Manager: Een werkneemster van een Israëlische bakkerij, Julia,
ligt al enige tijd in het mortuarium na een bomaanslag in een bus, maar
niemand van het bedrijf heeft haar afwezigheid opgemerkt. Om het imago
van het concern te redden krijgt de personeelschef de opdracht om
Julia’s lichaam naar haar geboorteland Roemenië brengen. In een bijna
duizend kilometer durende tocht stuit het gezelschap op bureaucratische
corruptie en autopech, maar vooral op zichzelf. Een veelgelaagde film
die aan het eind een onvermoede spirituele lading krijgt. (€
15 Nederlands ondertiteld). Sinds
juli 2013 in VA's Webwinkel »
Dead Poets Society:
Wanneer de charismatische John Keating (Oscarwinnaar Robin Williams)
aankomt op een strenge jongensschool, blaast hij het traditionele
onderwijsprogramma nieuw leven in met zijn onconventionele manier van
lesgeven. Hij inspireert zijn leerlingen met humor en wijheid om hun
individuele passies na te streven en voegt iets bijzonders toe aan hun
leven. (€9,50
- Nederlands ondertiteld). Sinds
mei 2013 in VA's Webwinkel »
Searching for
Sugarman: Vijfentwintig jaar na dato besluiten een
platenhandelaar en een muziekjournalist de raadsels rond een tragische
muziekheld uit de oude doos, genaamd Rodriguez, te ontrafelen. De
reconstructie van deze zoektocht (= de film Searching for Sugarman) laat zich
bekijken als een spannende detective, die je van de ene verbazing in de
andere doet vallen. Een ontroerend verhaal over hoop, inspiratie en de
bezielende kracht van muziek. (€17,50
- Nederlands ondertiteld). Sinds
februari 2013 in VA's Webwinkel »
Wie zingt daar zo? (Ko to tamo peva): Er zit iets wonderlijks
aantrekkelijks aan deze road movie waar
moeilijk de vinger op valt te leggen. Intrigerende beelden van een
groepje mensen in een bus rijdend over het Servisch platteland richting
Belgrado, jaren veertig. Een gammel voertuig dat nog het meest weg
heeft van een rijdende kachel. In de bus
lijken alle menselijke archetypen vertegenwoordigd. Op gezette tijden
wordt het verhaal onderbroken door het gezongen commentaar van twee
zingende zigeunerjongens. (€
14, Engels en/of Duits ondertiteld). Sinds
februari 2013 in VA's Webwinkel »
Rhythm is it!
Nu weten we dat de dansdocumentaire Rhythm
is it! in Duitsland een
gigantische hit is geworden, met honderdduizenden verkochte
bioscoopkaartjes. We weten dat ‘dans’ op een aantal Berlijnse scholen
is ingevoerd als keuzevak. En dat de danspedagoog uit het muziekproject
aan de lopende band als inspirator op scholen wordt uitgenodigd. De
Engelse dirigent Sir Simon Rattle die Strawinksy’s revolutionaire Le Sacre du printemps uitkoos voor
zijn Berlijnse scholenproject, zegt: “Ik denk wel eens dat we toe zijn
aan een complete heroriëntering van ons onderwijs.” (€
9,50 Nederland ondertiteld). Sinds
april 2012 in VA's Webwinkel »
Etre et Avoir:
Een dikke kans toch dat u deze film in 2003 of 2004 gezien hebt. Want Etre et Avoir was
toen de filmsensatie van het jaar. De met veel liefde
gemaakte, ontroerende en naderhand met prijzen overladen
succesdocumentaire over een van de honderden Franse dorpsschooltjes
waar alle leerlingen in één klas passen. Het blijft gissen –
zeiden filmdeskundigen – waarom deze weinig spectaculaire documentaire
alleen al in Nederland meer dan
150.000 toeschouwers trok “terwijl de doorsnee documentaire al blij mag
zijn met duizend bezoekers.” (€
9,50, Engels en/of Duits ondertiteld). Sinds
februari 2013 in VA's Webwinkel »
The Peddler / De
Marskramer: Zijn dochters vragen hem wel eens: "Pap, wat ga je
eigenlijk doen als je volwassen bent?" In een afgetrapt autootje rijdt
hij over stoffige wegen van dorp naar dorp. Hij maakt films, samen
met de dorpsbewoners, om dan weer naar een volgend dorp te
trekken. Daniel Burmeister maakt films met een lach en een traan.
Mensen stellen achteraf verbaasd vast hoe makkelijk en vrolijk ze in
contact zijn gekomen met dorpsgenoten waar ze niet eerder een woord mee
hebben gewisseld. Een aanstekelijke Argentijnse documentaire.
IDFA - publiekswaardering: 8,6 op een schaal van 1 tot 10. (€
14, Engels ondertiteld). Sinds
april 2012 in VA's Webwinkel »