Een inleiding uit VA-Magazine

REISLUST

De mooiste reisgids ooit geschreven? Moeilijke vraag. Toch is er een titel die me gelijk te binnen schiet. Het begon een paar jaar geleden met een bezoek aan de literaire reisboekenwinkel Evenaar, vlak voor een reis naar Noord-Italië. Wat de andere titels waren, waarmee ik naar buiten kwam, weet ik niet meer. Maar dat ene boekje maakte tijdens die Italiaanse reis een onuitwisbare indruk. Ontroering haast: Toscaanse miniaturen van Mark Mastenbroek. Ongelooflijk, hoe iemand erin slaagt de binnenkant van steden als Siena, Gubbio en San Gimignano zo tot leven te wekken.

Een ongewone reisgids. Zeker. Niet iets om bij iedere straathoek even in te gluren. Meer iets voor een stil uur in een hotelkamer, een rustig moment op een terras in de schaduw of een verloren half uur in de trein, zoals Jelle van der Meulen bij wijze van voorwoord schrijft. Inderdaad. Om dan vol verwachting op weg te gaan. En... je bij aankomst onvermijdelijk teleurgesteld te voelen.

Want dat was de keerzijde: de heldere doorkijkjes en prachtige verbanden bleken allerminst voor het grijpen te liggen. Alsof de binnenkant van San Gimignano verstopt zat achter alle hitte, steen en mensen.

Ik miste de schrijver van de reisgids. Zodat ik me helemaal kon vinden in de woorden van Jelle van der Meulen in zijn voorwoord. "De eerste keer dat ik met hem op reis ging, was ik werkelijk verbijsterd. Hij bleek veel meer te zien dan ik, maakte mij opmerkzaam op kleine details die ik uit mijzelf nooit zou hebben gezien, wees me op landschappelijke samenhangen die mij ontgingen, en legde artistieke en historische verbanden." Zonder vermoeiende, willekeurige weetjes: "Wat hij vertelde was gericht op het wezen van het landschap of de streek waar wij verbleven. Niet de triviale buitenkant van de dingen hield hem bezig, maar de raadselachtige binnenkant."

Na mijn eigen reis was ik bereid de schrijver op zijn woord te geloven. Zijn we, lopend door een stad als San Gimignano, inderdaad niet op zoek naar een verbinding met iets dat ergens in de diepte sluimert? "Je trekt naar 'elders', naar 'buiten', naar 'ver weg' en doet dat in diepste wezen om iets te bespeuren van jezelf. En je komt dan tegelijk voor de klemmende vraag: wat heb ik hier te maken? Waarom voel ik met de ene plek een bijna tastbare band en met de andere plek niet, of nog niet?"

Waarom deze herinneringen aan een 'mooi' reisboek? Omdat radio-programmamaker Alfred Paffenholz iets dergelijks wakker maakte met zijn ode aan Venetië. In eerste instantie was er eerlijk gezegd helemaal niet de gedachte aan een artikel/interview. Tot ik me realiseerde dat zijn uitzending meer losmaakte dan belangstelling voor een stad. Er was iets in Paffenholz' samenhangende manier van kijken die me dagenlang bijbleef. Af en toe zelfs de gewaarwording enigszins te worden "opgetild" in het dagelijks leven. En zeg nou zelf: zoiets mag je toch niet voor je zelf houden?

Het bovenstaande verscheen in editie 2/2002 als het redactioneel commentaar. Het artikel "Oerbeeld van een stad" uit Vruchtbare Aarde 2/2002 is elders op deze website na te lezen. Meer reisverhalen hier. 


Reisverhalen

Tuin
Keuken
Filmzaal
Atelier
Salon
Archief
Links


Home



Editie 2-2007

Themanummer Santiago de Compostela


Welkomstgeschenk?

Twee edities naar keuze als welkomstgeschenk?



Maak hier uw keuze 

Meer reizen in dit blad?

Filmmaakster Bady Minck verzamelde 15.000 ansichten over de Alpen. Een interview op de grens van droom en werkelijkheid.Pelgrimage naar het licht. Reizen in Zuid-Spanje
De olijfboon van Rilke: op weg naar Triiest, de zuidelijkste stad van Midden-EuropaWeerzien met Ierland; De mystiek van het Oud-Ierse Christendom. De Olm van Bunlahy en andere verhalen. Ronde torens.
Beweeg de cursor over een beeld voor een impressie. Klik op een beeld voor een volledige inhoudsopgave. Kies twee van deze edities uit als welkomstgeschenk bij een abonnement. Of maak uw eigen keuze uit ons archief.
Een advertentie van Google